قانون اساسی افغانستان صلاحیت های جنگ و صلح را به حکومت داده است

کابل 22دلوباختر
امروز برهیچ کسی پوشیده نیست که مردم، احزاب و نهادهای فرهنگی و مدنی کشور، همه خواهان صلح استند و همه مذاکره با مخالفان را ضروری می دانند، تنها نگرانی آنها در روند صلح این است که برخی ارزش ها و دستاوردهای دموکراتیک که طی سال ها مبارزه و فداکاری و تلاش گسترده، نهادینه شده است و در قانون اساسی کشور رسمیت یافته است، قربانی صلح و خواست های محدودگرایانه برخی جریان ها و گروه ها نشود.
محمد اشرف غنی رئیسجمهور می گوید: من از طالبان دعوت کردم تا اراده افغانی خود را نشان دهند، خواست صلح افغانها را بپذیرند و در مذاکرات جدی با دولت افغانستان حاضر شوند.
رییسجمهوری افغانستان اضافه می کند : «ما خواهان صلح هستیم، آن را سریع میخواهیم اما صلحی با برنامه میخواهیم. فراموش نمیکنیم که قربانیان این جنگ افغانها هستند و پرونده صلح نیز باید به دست افغانها انجام شود."
همچنان محمداشرف غنی می گوید : ما صلح می خواهیم اما از موضع ضعیف نمی خواهیم صلح کنیم بلکه می خواهیم از موضع قدرت به صلح پایدار با سایر گروه ها دست پیدا کنیم .
به خا طررسیدن به صلح محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان در دومین روز نشست ژنیو تشکیل شورای مشورتی صلح افغانستان را اعلام کرد.
به گفته او این شورا در زمینه صلح به رییس جمهوری افغانستان مشورت میدهد.
این شورا متشکل از ۹ کمیته زیر است:
،کمیته رهبران سیاسی ، کمیته احزاب سیاسی ،کمیته امور جوانان ،کمیته امور زنان کمیته علما ، کمیته رهبران ولایتی و کمیته مهاجران و کوچیها ،کمیته جامعه مدنی و فرهنگی کمیته بخش خصوصی گفته می شود که در طرح جدید صلح، صلاحیتهای گفت وگو با طالبان به هیئت دوازده نفری داده شده است که اکثر آنها اعضای کابینه و درراس آن عبدالسلام رحیمی، رییس دفتررییس جمهوری قرار دارد.
محمد اشرف غنی این طرح را "نقشه راه صلح" برای "حرکت به جلو" نامید و گفته است که آن را پس از مشورت با نمایندگان اقشار مختلف مردم تهیه کرده است.
در پلان صلح محمداشرف غنی رییس جمهور افغانستان به آینده یی روند صلح به مالکیت افغانها تأکید شده است.
همچنان در این پلان صلح آمده است که حکومت افغانستان در جستوجوی صلحی است که بر اساس آن طالبان بخشی از یک جامعه مردمسالار و همه شمول شوند.
حکومت افغانستان برای صلح با طالبان پیشنهاد کرده است که حقوق تمامی اتباع افغانستان به شمول زنان بر اساس قانون اساسی رعایت شود.
همچنان پذیرفتن قانون اساسی کشور یا تعدیل آن بر اساس احکام قانون اساسی، پیشبرد فعالیتهای خدمات ملکی و نیروهای امنیتی و دفاعی، مطابق به قانون و جلوگیری از فعالیت شبکههای تروریستی خارجی و سازمانهای مخرب خارجی از دیگر نکاتی است که بهعنوان پیشنهاد در این پلان مطرح شده است.
گروه طالبان با نشر پیامی طرح جدید حکومت افغانستان برای آغاز مذاکرات صلح را یک "توطیه" خواند. در این پیام آمده است که حکومت افغانستان با برگزاری نشست پروسه کابل در پی تسلیم شدن گروه طالبان می باشد.
داکترعبدالله عبدالله رییس اجراییه حکومت وحدت ملی میگوید که گام ها برای تامین صلح پایدار برداشته شده اما مذاکره با گروه طالبان به معنای تکرار روز های سیاه در افغانستان و معامله دستاورد های 13 ساله گذاشته نمی باشد .
وی اضافه می کند که “صلح آرزوی مردم است و این به معنای آن نیست که افغانها از حق خود محروم شوند و یا هم روز های سیاه گذشته تکرار شود و افغانستان تجزیه شود.
داکترعبدالله می افزاید برای یک لحظه هم خواستار ادامه جنگ در افغانستان نیست و از مذاکره با طالبان استقبال می کند. این رهبر حکومت وحدت ملی می گوید ، به هر گروهی که ارتباطش را با تروریزم قطع کند و برای برآورده شدن اهداف بیرونی افغانستان را آتش نزند در های کشور به روی شان باز است اما به هیچ کس اجازه معامله به بهای خون افغان ها را نخواهد داد.
عبدالرب رسول سیاف رهبر پیشین جهادی می گوید، از مصالحه با این گروه استقبال میکنم. نباید افغانها از جزییات مذاکره با طالبان دور نگهداشته شوند. اما
سیاف می افزاید که باید قدم به قدم ملت از جزییات مذاکره با طالبان در جریان ،گذاشته شوند. نماینده های ملت در مجلس ملی افغانستان گفتند که، برقراری صلح در این کشور بدون گفتوگوهای مستقیم بین گروه طالبان و دولت افغانستان ممکن نیست.
با وجود تلاش های دولت مردان افغان برای ختم جنگ و آغاز مذاکرات صلح ،رهبران گروه طالب حتی یک گام برای مذاکره با رهبران افغان نبرداشتند و حاضر به مذاکرات روی در روی با دولت افغانستان نشده اند.
رهبران گروه طالبان می گویند تا زمانیکه نیروهای خارجی از افغانستان خارج نشوند، سران طالبان از فهرست سیاه سازمان ملل بیرون نشوند و زندانیان این گروه آزاد نشوند، به مذاکرات نمیپیوندند.
این در حالی است که گروه هماهنگی چهارجانبه صلح پس از چند نشست پیدرپی از گروه طالبان خواست که به مذاکرات بپیوندند و پاکستان نیز وعده داد که طالبان را به شرکت در مذاکرات مستقیم با دولت افغانستان ترغیب میکند.
قرار بود دور اول مذاکرات برای ایجاد یک فضای اعتماد بدون هر نوع قید و شرط آغاز شود و بعدا روی خواستههای هر دو جناح غور شود.
رحیمالله یوسفزی، روزنامهنگارپاکستانی دررابطه به آغاز مذاکرات طالبان با حکومت افغانستان با رسانه گفته است که پاکستان و چین با دفتر سیاسی در قطر تماس گرفتند و آنها گفتهاند که منتظر پاسخ شورای رهبری طالبان هستند و از فحوای مذاکرات طوری معلوم می شد که طالبان برای رهبران پاکستان چراغ سبز نشان داده اند، آماده مذاکره با رهبران افغان اند اما به گونه یی که توقع نمی رفت طالبان با نشراعلامیه یی موضوع آغاز مذاکرات را رد کردند.
موضعگیری طالبان در مورد عدم شرکت در مذاکرات مستقیم با دولت افغانستان عوامل متعدد دارد. سرتاج عزیز اخیرا گفت که طالبان در پاکستان هستند و پاکستان روی آنها نفوذ دارد، از خدمات در پاکستان برخوردار میشوند و "ما آنها را بر سر میز مذاکره میآوریم.
جاوید کوهستانی تحلیل گرسیاسی میگوید که این موضعگیری طالبان به یک معنی پاسخ دادن به پاکستان است که طالبان میخواهند استقلال خود را به نمایش بگذارند که ما تحت فشار پاکستان نیستیم، اراده خود را داریم و برخورد مستقلانه با قضایا داریم. اعضای طالبان می خواهند که برای گرفتن امتیاز به گونه مستقل برخورد کنند؛ یعنی امتیازات را نباید پاکستان بگیرد.
از جانبی نشست مسکو نشان داد که طالبان همچنان بر مواضع گذشتۀ خود که ناشی از قرائتِ افراطی و تندروانۀ آنها از شریعت است، تأکید میورزند. شاید برخی از شرکت کنندگانِ نشست مسکو به صورتِ دقیق متوجه خواستهای طالبان نشده باشند، ولی این گروه همچنان قانون اساسیِ کشور را به رسمیت نمیشناسند و افغانستان را کشوری اشغال شده میدانند. در ضمن، دیدگاه این گروه نسبت به زنان، ساختارهای دموکراتیک و انتخابات نیز تغییر چنـدانی نکرده است و اگر حالا برخی انعطافها در سخنرانیهای برخی از اعضای این گروه دیده میشود، این به معنای نظر اصلی و حاکم بر این گروه بوده نمیتواند.
طالبان هنوز همان گروه تندرو و تمامیتخواهِ سابق اند که میخواهند به زعمِ خود جامعۀ افغانستان را اسلامیزه کنند. به باور این گروه، آنچه که در هجده سالِ گذشته به دست آمده است، هیچ ارزش و بهـایی ندارد و باعث انحرافِ جامعه و به ویژه قشر جوانِ کشور شده است. هیئت طالبان وقتی از اخلاق و برنامههای تلویزیونی صحبت میکرد، مشخص بود که چه چیزهایی را هدف گرفته است. طالبان هنوز حضور زنان در جامعه را انحراف از اصول اسلامی، آنگونه که خود این گروه از آن تعبیر میکند، میدانند و همچنان خواهان محدود کردن آزادیهای موجود در جامعه اند.
در حالی که تلاشهای طرفهای سیاسی و کشورهای دخیل در مسأله جنگ افغانستان در این اواخر بیشتر شده است، حکومت با چندجانبهشدن این گفتوگوها مخالف است و میگوید و به نمایندگی از مردم تنها حکومت واجد صلاحیت گفتوگو با جانب طالبان است.
قانون اساسی افغانستان هم صلاحیت های جنگ و صلح را به حکومت داده است و حکومت بخشی از این صلاحیت ها را به شورای عالی صلح واگذار کرده است. بنابراین وقتی در نشست های صلح، حکومت افغانستان به عنوان یک نظام مشروع و تصمیم گیرنده، اشتراک نداشته باشد، حضور برخی احزاب و جریان های سیاسی، چه معنا و محتوایی می تواند داشته باشد؟
باید گفت که وارد شدن قدرت ها و برخی کشورهای منطقه در بازی های صلح و برگزاری نشست های پیهم در قطر و مسکو و دعوت از افراد و اشخاص مشخص، پرسش ها و نگرانی های زیادی را در ارتباط با بازی های پشت پردهای صلح دامن زده است. ماری نبردآیین